PRESENTATION OUTLINE
Bir proje ekibini veya problem çözümü ya da ürün geliştirme amaçlı bir çalışma grubunu yönetiyorsanız,
Ekibinizi hızla üretken hale getirmek için, çalışma süresince ekibin geçireceği gelişim aşamalarını iyi tanımalısınız.
Bundan 50 sene önce, Bruce Tuckman, bize bir ekibin kurulmasından dağılmasına kadar hangi evrelerden geçtiğini söylüyor.
Ekibin iyi yönlendirebilmesi için, bu evrelere aşina olunması ve bu evrelerin doğru yönetilmesi gerekiyor.
Bruce Tuckman modeline göre bu evreler:
Oluşum: Tanışma ve aradaki buzları kırmaya çalışma
Fırtına: Çatışma ve anlaşmazlıkların ortaya çıkması
Standartlaşma (Normalleşme): Çatışmaların çözümlenmesi ve ekibin nasıl çalışacağı üzerine konsensus oluşması
Performans: Yüksek seviyede ekip uyumu, bütünlüğü ve performansı ve başarı
Sona erme: Ekip çalışması sona erer, misyon tamamlanır ve grup dağılır.
Oluşum
- İlk zamanlarda üyeler tedirgin ve
kabul görme beklentisi içinde
- Anlaşmazlıktan ve kişisel fikir beyanından kaçınmakta
- Tanışmaya, birbirlerine alışmaya ve grup amacını anlamaya çalışıyor
Üyelerin rolleri ve sorumlukları henüz netleşmiş olmadığından, ekip lideri bu aşamada direktiflerle ekibi doğrudan yönetmeli
Hem ekibe hem de bireylere açık ve net hedefler belirlenmiş olmalı
Fırtına
- Çatışma ve rekabet en üst seviyede
- Çalışma yapısı ve güçlü ekip ilişkileri henüz kurulamamış, stresli bir iş ortamı
- Ekip yöneticisine meydan okuma ve otoritesini sarsmaya dayalı hamleler
- Görev paylaşımları netleştirilmediyse, iş yüküne veya yönetim tarzına dönük rahatsızlıklar
Fırtına
- Liderlik, yetki, kurallar, roller, sorumluluklar ve çalışma yapısı ile ilgili sorular ve sorgulamalar devam etmekte
- Bu soruların cevaplanması gerekir ki, ekip diğer aşamaya geçebilsin
Bu aşamada ekibin çalışma yapısı ve kuralları belirlenmiş olmalı
Çatışma ve anlaşmazlıkların üstesinden gelebilmek için ekip lideri; kararlı ve hızlı olmalı, uzlaşı sağlamalı, aynı zamanda üyelere iyi bir koçluk yapabilmeli
Ekip lideri, farklı çalışma tarzlarının ve farklı kişiliklerin olabileceğini hem kendisi kabullenmeli hem de tüm ekip üyelerine iyi anlatabilmeli
Ayrıca lider, ekip üyeleri arasında güven tesisi ve iyi ilişkiler kurulabilmesi için çaba göstermeli ve tutarlı davranışlar sergilemeli
Standartlaşma (Normalleşme)
- Ekip daha uyumlu, üyelerin moralleri yüksek, birbirine güven oluşmaya başlamış
- Üyeler yeteneklerini ve deneyimlerini karşılıklı olarak keşfetmiş
- Bir topluluk duygusu oluşmuş ve ekip kuruluş amacına uygun, esnek ve karşılıklı bağımlı çalışmaya başlamış
Standartlaşma (Normalleşme)
- Üyeler ekibin ihtiyaçlarını karşılamak için uyum sağlamaya meyilli, yöneticinin otoritesi kabullenilmeye başlanmış
- Gelişen güven duygusu sayesinde bilgi sınır tanımadan paylaşılmakta
Bu aşamada, ekip yöneticisi, üyelerin mümkün olduğunca sorumluluk almasına ve inisiyatif kullanmasına izin vermeli
Performans
- Ekip zirve üretkenlik noktasında
- Üyeler birbirine bağlı, birbirini destekliyor ve ekibe sadık
- Üyelerdeki yetkinlik görünür hale gelmiş. Öyle ki, karar almada ve inisiyatif kullanmada üst seviye bir özgüven ve otonomi mevcut, böylece birçok iş kolayca delege edilebilir durumda
Performans
- Görevi tamamlamaya ve başarıya öyle odaklanılmış ki problem çözme ve muhtemel çözümleri deneme istek ve becerileri maksimum seviyede
- Ekibin temel motivasyonu ve hedefi, misyonlarını tamamlayarak, ekibin kurulma amacını gerçekleştirmek
Bu aşamada, ekip lideri delegasyon konusunda istekli ve fırsatçı olmalı. Üyelere daha çok yönetsel destek ve kişisel gelişim desteği sağlamalı
Sona Erme
- Her güzel şey gibi, güzel ve uyumlu çalışan bir ekibin de görevi, misyonu tamamlanınca sona erer.
- Ekip görevini başarı ile tamamlayınca grup dağılır. Sona erme aşamasında grup aktiviteleri özetlenir ve temel çıktı alınır.
Sona Erme
- Bu aşama aynı zamanda grup üyelerinin çalışmalarının tanındığı ve ödüllendirildiği aşamadır.
- Diğer taraftan bu aşama dağılacak olan ekip üyeleri için bir “yas” aşamasıdır.
Görev tamamlanınca, ekip lideri ekibin başarısını kutlamak için bir program yapmalıdır.