Nasze imiona

Imię to słowo, którego zadaniem jest nazwać konkretnego człowieka, aby można było go utożsamić, powstało ono wcześniej niż nazwisko.

Ludzie nadawali swoim potomkom imiona, które miały stanowić wróżbę dla nich.

Dzisiaj imię nadaje się tuż po urodzeniu dziecka, zapisuje się je w protokole urodzenia.

Imiona w języku polskim mają różne pochodzenie, niektóre z nich wymyślili nasi słowiańscy przodkowie, a inne w późniejszych czasach zapożyczyliśmy z innych kultur.

Imiona w języku POlskim

• słowiańskie
• łacińśkie
• germańskie
• hebrajskie
• greckie
• arabskie, celtyckie, skandynawskie od roślin, zwierząt.

imiona słowiańskie

• imiona niezłożone (jednoczłonowe)
• imiona imiesłowowe.

imiona słowiańskie złożone

• Złożone z członów.
• Zbstrakcyjne, miały nadawać cechy, charakter, stanowiły wróżbę.
• Wyróżniały się na tle innych tego typu imion w innych narodach.

Imiona słowiańskie złożone

• Nie były związane z wyznawanymi, pogańskimi bóstwami.
• Rzadko związane z zawodami, przyrodą.

Bożena

• Bożena - "błogosławiona", "dana przez Boga"
• Boż - Bóg, -ena - forma zdrabniająca
• odpowiedników brak
• jedyne, obok Mileny popularne imię pochodzenia słowiańskiego nadawane tylko kobietom.

Władysław

• Władysław - "sławny władca"
• Wład - władać, sław - sława
• Ladislas (ang.), Ladislao (hiszp., wł.), Vladislaus (niem.), Vladislav (ros.)
• Najczęstsze imię władców z dynastii Jagiellonów.

Bolesław

• Bolesław - "ten, który ma dużo sławy"
• Bole - więcej, sław - sława
• Boleslas (ang.), Boleslao (hiszp., wł.), Boleslaus Bunzel (niem.) Boleslav (ros.)
• Wacław - "więcej sławy"

Stanisław

• Stanisław - "stań się sławny"
• Stani - stań się, sław - sława
• Stanislas (ang.), Estanislao (hiszp.), Stanislao (wł.), Stanislaus, Stenzel (niem.), Stanislav (ros.)
• Najpopularniejsze słowiańskie imię na świecie.

Kazimierz

• Kazimierz - "ten, co niszczy pokój"
• Kazi - niszczyć, mierz - pokój
• Casimir (ang.) Casimiro (hiszp. wł.) Kasimir (niem.) Kazimir (ros.)
• Imię oznaczało człowieka odważnego, potężnego.

Wojciech

• Wojciech - "zagorzały wojownik"
• Woj - wojownik, ciech - cieszyć się
• Vojtech (hiszp., ros.) Voitech (niem.)
• Św. Wojciech jest patronem Polski.

Przemysław

• Przemysł - "ten, który mądrze mówi"
• Prze - przez, mysł - myśl
• Premysl (ang.) Primislao (hiszp.) Premislao (wł.)
• końcówka -aw powstała przez zapomnienie znaczenia oraz analogię do innych inion (np. Bronisław Mieczysław).

Zbigniew

• Zbygniew - "ten, który nie ma w sobie gniewu"
• Zby - pozbyć się, gniew-
• Zbignev (słow.)
• Dawniej formą podstawową była również forma "Zbyszko".

Sławomir

• Sławomir - "ten, co sławi pokój"
• Sławo - sławić, mir - pokój
• inne imię Mirosław - odwrotne ułożenie członowe - to samo znaczenie.
• Slavomir (cze., niem.), od Mirosława - Miroslav (ros.)

Jarosław

• Jarosław - "bardzo sławny" lub "sławny dzięki sile"
• Jary - surowy, silny, mocny ; sław - sława
• Yaroslav (ang.), Jaroslav (hiszp., ros.), Jaroslaus (niem.), Jaroslao (wł.)
• w okresie przed chrztem Polski "Jarosław" znaczyło to samo, co "Świętosław"

Radosław

• Radosław
• Rado - radzić / troszczyć się, dbać / być zadowolonym, szczęśliwym, chętnym
• sław - sława
• Radoslao (hiszp.), Radoslav (inne języki)
• Znacznie trudne do rozszyfrowania.

Inne popularne imiona słowiańskie

• Bogusław - "sławiący Boga"
• Włodzimierz - panujący nad pokojem
• Bogdan, Bożydar - dany przez Boga
• Jaromir - obrońca pokoju
• Dobrosław - sławi dobro
• Wiesław - pragnący sławy
• Miłosz - ten, który jest miłowany
• Bogumił - miły Bogu/miłujący Boga.

Imiona hebrajskie

• Ich najbogatszymi źródłami są Biblia i Koran.
• Są najbardziej rozpowszechnione w krajach chrześcijańskich i muzułmańskich.
• Rzadko są złożone z członów.

Adam

• Adam - "ulepiony z ziemi", "rolnik"
• adhamah - ziemia
• Adam (ang., niem., ros.), Adan (hiszp.), Adamo (wł.),
• imię pierwszego człowieka na Ziemi (wg. Biblii)

Daniel

• Danijjel - "sędzią moim jest Bóg"
• Daniel (ang., hiszp., niem.), Danielo (wł.)
• forma Daniel ustaliła się pod wpływem greckiego przekładu Biblii.

michał

• Mikha'el - "któż jest jak Bóg"
• Mike (ang.), Miguel (hiszp.), Michele (wł.), Michaił (ros.)
• Imię to największą popularność zyskało w XIX wieku.

mateusz

• Mattanjah - "dar od Boga (Jahwe)"
• Matthew (ang.), Mathieu (hiszp.), Matteo (wł.), Mattheus (niem.) Matvij, Mateus (ros.)
• to samo znaczenie i pochodzenie ma imię Maciej.
• odpowiednik polskiego imienia "Bogdan"

Jan

• Johanan - "Bóg (Jahwe) jest łaskawy"
• John (ang.), Juan (hiszp.), Giovanni (wł.), Johann (niem.)
• imię ma 2 wersje żeńskie - Janinę i Joannę
• inna forma powszechnie używana jako osobne imię - Janusz.

anna

• Hannah - "pełna wdzięku, łaski"
• Anne (ang.), Ana (hiszp.) Anna (wł., niem., ros.)
• bardzo często kobiety o tym imieniu mają na drugie Maria.

maria

• Miriam - "napełniać radością" lub "być pięknym"
• Mary (ang.), Maria (hiszp., wł., niem., ros.)
• powstało wiele imion pochodzących od tego imienia, niektóre z nich t - Maryna, Marianna, Mariola, Marlena.

Jakub

• Jaaqob - "niech Bóg strzeże" lub "trzymający piętę"
• Jacob, James (ang.), Diego, Santiago (hiszp.), Giacomo (wł.), Jakob (niem.), Jakow (ros.)
• forma "James" często jest mylnie łączona z Jerzym, podczas gdy jest to forma imienia "Jakub".

dawid

• Dawid - "przywódca" lub "ulubieniec"
• David (ang., hiszp., niem., ros.), Davide (wł.)
• imię to nosiło ok. 20 świętych.

Józef

• Joseph - "niech Bóg pomnoży dobra"
• Joseph (ang., hiszp.), Giuseppe (wł.), Josef (niem.), Josif (ros.)
• imię pochodzi od słów Jahwe oraz jasaf.

magdalena

• Magdalena - kobieta z miasta Magdali.
• Magdalen (ang.), Magdalena (hiszp., niem.), Maddalena (wł.), Magdalina (ros.)

Szymon

• Sim'on - "Bóg wysłuchał"
• Simon (ang., niem., ros., hiszp.), Simone (wł.)
• inne, późniejsze pochodzenie imienia z j. greckiego oznaczało - "człowiek płaskonosy"

inne popularne Imiona hebrajskie

• Beniamin - "syn szczęścia, umiłowany"
• Gabriel - "mąż Boży"
• Rafał - "Bóg uzdrowił"
• Zuzanna - "lilia"
• Sara - "księżniczka"
• Ewa - "dająca życie"

imiona łacińskie

• Różne formy męskie, żeńskie tego samego imienia.
• Często brak złożenia członowego.
• Pochodzenie z reguły od nazw rodów, rzeczowników, przymiotników.

adrian

• Hadrianus - pochodzący z Hadrii
• Adrian (ang., ros., niem.), Adriano (hiszp., wł.)
• od tego imienia pochodzi nazwa Morza Adriatyckiego.

JULIA

• Julia - "kobieta z rodu Juliuszów"
• Julie ( ang., niem.), Julia (hiszp.), Julija (ros.), Giulia (wł.)
• Imię ma kilka męskich odpowiedników (Julian, Juliusz)
• Julia to też nazwa szóstego z księżyców Urana.

Justyna

• Iustus - "ta, która staje po stronie prawych"
• Justine (ang.) Justina (hiszp., ros., niem.), Giusina (wł.)
• męski odpowiednik - Justyn.

kamil

• Camillus - "szlachetnie urodzony"
• Camillus (ang.), Kamillus (niem.), Kamill (ros.), Camilo (hiszp.), Camillo (wł.)
• tylko jeden świety miał tak na imię.

Marcin

• Martinus - "poddany boga Marsa"
• Martin (ang., ros., niem.), Martino (hiszp., wł.)
• powstało wiele polskich nazwisk, np.: Marciniak, Marcinkowski, Martyniuk, Marciniak.

Marek

• Marcus - "należący do boga Marsa"
• Mark (ang., ros.), Marco (hiszp., wł.), Marcus (niem.)
• od tego imienia nazwano pierwszy wiosenny miesiąc (Martius - Marzec)

patryk

• Patricius - "członek rodu, którego ojciec zasiadał w senacie"
• Patrick (ang.), Patricio (hiszp.), Patricius (niem.), Patrikej (ros.), Patrizio (wł.)
• "Patricius" oznaczło także kogoś szlachetnego

Urszula

• Ursula - "niedźwiedzica"
• Ursula (ang., hiszp., niem.), Ursulija (ros.), Orsella (wł.)
• Męska forma "Ursus" nie przyjęła się w naszym języku.

Łukasz

• Lucas - "ten, który zamieszkuje Lukanie (płd. Włochy)
• Luke (ang.), Lucas (hiszp.), Lukas (niem.), Luka (ros.), Luca (wł.)
• niektóre źródła podają nieprawdziwe informacje o greckim pochodzeniu.

Paweł

• Paulus - "drobny, mały"
• Paul (ang.), Pablo (hiszp.), Paulus (niem.), Pavel (ros.), Paolo (wł.)
• Imię to należy do najpopularniejszych na świecie imion chrześcijańskich.

Krystian

• Christinus - " nalężący od Chrystusa", "chrześcijanin"
• Christian (ang., niem., ros.), Cristian (hiszp.), Cristiano (wł.)
• żeńska forma - Krystyna.

inne popularne imiona łacińskie

• Renata - "odrodzona"
• Wiktor - "zwycięzca"
• Dominik - "należący do Pana" (Boga)
• Lucyna - "niosąca światło"
• Mariusz, Antoni, Klaudia - od rodów.
• Beata - "uszczęśliwiona, bogata"
• Natalia - natalis - dzień narodzin
• Wioleta/Wioletta - fiołek.

imiona greckie

• Podobnie jak słowiańskie odnosiły się do sławy, walki, dumy, pobożności.
• Już w starożytności ich pierwotne znaczenie schodziło na dalszy plan.
• Często imiona powstawały przez połączenie dwóch, przez co ich sens stał się mało jasny.

Katarzyna

• Katharos - "czysta, niepokalana, dziewicza"
• Catherine (ang.), Catalina (hiszp.), Kathrin (niem.), Jekaterina (ros.), Caterina (wł.)
• Polska wersja imienia powstała od spolszczenia wersji łacińskiej Catharina.

krzysztof

• Christophoros - "niosący Chrystusa"
• Christopher (ang.), Cristoval (hiszp.), Chrisoph (niem.), Christofor (ros.), Cristoforo (wł.)
• jak wiele innych imion greckich, zostało ono rozpowszechnione w j. łacińskim.

aleksander

• Aleksandros - "obrońca mężczyzn"
• Alexander (ang., niem.), Alejandro (hiszp.), Aleksandr (ros.), Alessandro (wł.)
• imieniem pochodnym jest "Sandra" (od Aleksandry).

jacek

• Hyakinthos - hiacynt
• Hyacinth, Jack (ang.), Jacinto (hiszp.), Hyazinth (niem.), Jakinf (ros.), Giacinto (wł.)
• inne imię , które powstało od wyrazu "Hyakinthos" - Hiacynt

andrzej

• Andros - "mąż, mężczyzna"
• Andrew (ang.), Andres (hiszp.), Andreas , Anders (niem.), Andriej (ros.), Andrea (wł.)
• Karol - imię o tym samym znaczeniu, pochodzenia germańskiego.

helena

• Helane - "pochodnia"
• Helen (ang.), Helena (niem.), Elena (hiszp., ros., wł.),
• węgierska forma imienia "Ilona" występuje u nas jako osobne imię.

weronika

• Pherenike - "przynosząca zwycięstwo"
• Veronica (ang., hiszp.,wł.), Veronika (niem., ros.)
• inna wersja pochodzenia - od słów "iere eikon" - święte oblicze.

grzegorz

• Gregorios - "czujny, czuwający"
• Gregory (ang.), Gregorio, (hiszp., wł.), Gregor (niem.), Grigorij (ros.)
• imię to nosiło 16 papieży.

jerzy

• Georgios - "rolnik"
• George (ang.), Jorge (hiszp.), Georg, Jurgen (niem.), Georgij (ros.), Giorgio (wł.)
• imię to trafiło do j. polskiego za pośrednictwem czeskiego.

arkadiusz

• Arkadios - "mieszkaniec Arkadii"
• Arcadius (ang.), Arcadio (hiszp., wł.), Arcadij (ros.)
• imię to było również przydomkiem wyzwolonych niewolników, wtedy imię miało znaczenie - "szczęśliwy".

inne popularne imiona greckie

• Filip - "znawca koni"
• Stefan/Szczepan -"wieniec, korona"
• Teresa - od nazwy wyspy Theresa
• Mikołaj - "zwycięski lud"
• Agata - "dobra, dobroduszna"
• Agnieszka - "czysta, bez skazy"
• Ireneusz - spokojny, pokojowy
• Jolanta - fiołek

Imiona germańskie

• Podobnie jak imiona słowiańskie -najczęściej mają postać złożoną.
• Kilka imion jest świadomie eliminowanych z użycia (np. Adolf).
• Niektóre imiona są uważane za ośmieszające w naszej kulturze (np. Kunegunda, Brunhilda, Hermenegilda).

kinga

• Kunigunt - "pochodząca z rodu szlacheckiego"
• Cunegond (ang.), Cunegunda (hiszp.), Kunigunt (niem.), Kunigunda (ros.), Cunegonda (wł.)
• "Kinga" jest zapożyczeniem z j. węgierskeigo zdrobnienia Kunegundy.

hubert

• Hugubert - "sławny mędrzec"
• Hugu - rozum; beraht - sławny, jaśniejący
• Hobart (ang.), Huberto (hiszp.), Hugbert (niem.), Gubert (ros.), Uberto (wł.)
• imię to powstało w VIII bądź IX wieku.

Ryszard

• Rikhard - "mocny władca"
• Rik - władca, hard - silny
• Richard (ang.), Ricardo (hiszp.), Richard (niem., ros.), Riccardo (wł.)
• imię to dotarło do Polski za pośrednictwem j. francuskiego.

franciszek

• Frank - "wolny"
• Frank (ang.), Francisco (hiszp.), Franz (niem.), Franko (ros.), Francesco (wł.)
• od tego pojęcia (frank - wolny), powstała nazwa państwa Franków, a później Francji.

edyta

• Edith - "walcząca o szczęście, bogactwo"
• Ead - majątek, gyth - walka
• Edith (ang.), Edita (hiszp., niem., ros.), Editta (wł.)
• imię to pochodzi z języka staroangielskiego.

karol

• Karl - "mąż", "bohater"
• Charles (ang.), Carlos (hiszp.), Karl (niem., ros.), Carlo (wł.)
• inna wersja pochodzenia od słowa "Hariol", co miało oznaczać "drużyna wojenna".

henryk

• Heinrich - "pan domu", władca ojczyzny"
• Haimi - dom, ojczyzna; rihhi - potężny mocny, bogaty
• Henry, Harry (ang.), Heinrich, Henrik (niem.), Enrique (hiszp.), Genrich (ros.), Enrico (wł.)
• od tego imienia powstało kilka nazw miejscowości, np. Henryków.

robert

• Hrodebert - "cieszący się dobrą sławą"
• hrod - sława, beraht - sławny, znakomity, jaśniejący
• Robert, Robin (ang.), Roberto (hiszp., wł.), Rupert, Robert (niem.), Robert (ros.)
• imię to ma wiele używanych form w innych językach.

konrad

• Kunrod - "śmiały doradca"
• Kuoni - odważny, śmiały; rad - doradca
• Conrad (ang.), Conrado (hiszp.), Kondrat, Konrad (niem., ros.), Corrado (wł.)
• częste imię niemieckich królów.

norbert

• Norbert - "ktoś sławny z północy
• Nord - północ, beraht - sławny, jaśniejący
• Norbert (ang., niem., ros.), Norberto (hiszp., wł.)
• imię to było u nas znane już w XIII wieku.

Waldemar

• Waldemar - "sławny, wielki władca"
• Waltan - panować, rządzić; mar - wielki, słynny
• Valdemar (ang., niem., ros.), Valdemaro (hiszp., wł.),
• imię ma takie samo znaczenie, jak słowiańskie imię Władysław.

inne popularne Imiona germańskie

• Fryderyk - "potężny obrońca"
• Zygmunt - "opieka daje zwycięstwo"
• Alina - "mająca szlacheckie pochodzenie"
• Ludwik - "sławny wojownik"
• Oskar - "włócznia boża"
• Eryk - "bogaty w honor"
• Albert - "sławny szlachcic"
• Ferdynand - "propagujący pokój"

imiona z innych języków

• o kłopotliwym i niejasnym pochodzeniu
• trudne do rozszyfrowania.

Monika

• z greckiego "monos" co mogło oznaczać jedynaczkę
• z języków afrykańskich
• Monica (ang., hiszp., wł.), Monika (niem., ros.).

Grażyna

• pochodzenie literackie, imię to wymyślił A.Mickiewicz
• z j. litewskiego - grazi - piękna
• brak bezpośrednich odpowiedników.

Lech

• pochodzenie słowiańskie
• zdrobnienie od innego imienia
• brak odpowiedników.

olga

• wschodniosłowiańskie imię pochodzenia skandynawskiego
• z j. staronorweskiego "heill" - oznacza szczęśliwą.
• "Olga" - powszechnie używana forma.

Kacper

• imię pochodzenia perskiego
• Gathaspar - "stróż skarbca"
• Casper (ang.), Gaspar (hiszp.), Kaspar (niem.), Gaspare (wł.)
• Wg tradycji imię jednego z trzech mędrców.

ewelina

• z j. celtyckiego - "Eibhlin" - oznacza światło, radość
• z j. starofrancuskiego - "Aveline" - oznacza małego ptaka
• Evelin, Evelina (ogólnie przyjęta forma)

marta

• pochodzenie z j. aramejskiego
• Maratha - "pani domu"
• Martha (ang, niem.), Marta (hiszp. ros., wł.).

ModA Na imiona

• Początkowo nadawane imiona były tylko słowiańskie.
• Z wstąpieniem chrześcijaństwa imiona obcojęzyczne zaczęły być stopniowo coraz bardziej popularne.
• Sobór trydencki - 1545 - całkowity zakaz nadawania imion innych niż chrześcijańskie.
• Powrót do innych imion.

rok 2014

• męskie: Jakub, Kacper, Antoni, Filip, Jan, Szymon
• żeńskie: Lena, Zuzanna, Julia, Maja, Zofia, Hanna

Zmiana przepisów

• W Polsce od początku marca roku 2015 rodzice mogą nadać swojemu dziecku obcojęzyczne imię.

Zmiana przepisów

• "Johann" zamiast "Jan"
• "Victoria" zamiast "Wiktoria"
• "Angelica" zamiast "Andżelika"

Dziękujemy za uwagę

Untitled Slide

Nasze imiona